29.4.11

ΣΕΛΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΑΞΕΛΟ ΣΤΟ «ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ» ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ

Κυκλοφορεί την Παρασκευή 7 Μαΐου 2011


Στο «Εντευκτήριο» της άνοιξης (τεύχος 92, 176, σελίδες, 10 ευρώ):

Σελίδες για τον Κώστα Αξελό, με αποσπάσματα από το τελευταίο του βιβλίο (ανέκδοτο ακόμη στα ελληνικά) «Αυτό που επέρχεται», εκτενές όσο και πλήρες Χρονολόγιο βίου και έργου του, συνταγμένο και γνώση και ευαισθησία από την επί 30 χρόνια σύντροφό του (και μεταφράστρια των βιβλίων του στα ελληνικά) Κατερίνα Δασκαλάκη, καθώς και κείμενα των Ζαν Λωξερουά, Σερβάν Ζολιβέ, Φ. Δ. Δρακονταειδή, Στέλλας Μανέ.

Ιδού ένα απόσπασμα από το τελευταίο βιβλίο του Αξελού, σελίδες από το οποίο προδημοσιεύει το Εντευκτήριο»:

«Η σοβαρή και αναπόφευκτη ερώτηση πώς να ζήσουμε; απευθύνεται σε μας και μας αφορά ζωτικά, την ίδια στιγμή που μας διαφεύγει, όπως διαφεύγει κι από αυτήν την ίδια. Οι διάφορες απαντήσεις που της δίνονται δεν φαίνονται ισχυρές. Ήδη το να την θέτει κανείς είναι σημάδι μιας ορισμένης κόπωσης, μιας κάμψης των ζωτικών δυνάμεων. Εντούτοις, η καίρια αυτή ερώτηση είναι ακόμη ικανή να συγκλονίσει τα συνήθη και θανατηφόρα προφανή. Δεν αφήνεται να την τραβήξουμε ώς την άκρη της, ενώ ακόμη και οι αινιγματικές απαντήσεις τις οποίες προκαλεί παραμένουν ευρύτατα και βαθύτατα ανεπαρκείς. Ωστόσο, η ερώτηση επανέρχεται αδιάκοπα. Ακόμη κι αν έχουμε υπερβεί τις εντάσεις μιας αναμονής, τις εξεταστικές μορφές μιας ελπίδας, ανοίγει τον δρόμο της αυτή η διερώτηση στην καρδιά της ύπαρξης, που ουδέποτε είναι απομονωμένη αλλά που μαζί με το είναι των άλλων εμψυχώνει αυτό το οποίο υποδεικνύεται με το όνομα της ζωής, μ’ έναν τόσο προβληματικό όρο. Οι απαντήσεις και οι λύσεις χωλαίνουν αναπόφευκτα και αποσύρονται. Αυτή η απόσυρση, όμως, δεν είναι ένα τίποτα.»

Ακόμη
• Δοκίμιο του Δημήτρη Δημητριάδη με τίτλο «Η πόλη ως πόνος»
• Νέα, αδημοσίευτα πεζά των Πέτρου Τατσόπουλου, Δημήτρη Μίγγα, Μανόλη Ξεξάκη και Δώρας Κασκάλη
• Θεατρικούς μονολόγους του Λεωνίδα Προυσαλίδη και του Μιχάλη Πατένταλη
• Νέα, αδημοσίευτα επίσης ποιήματα του Τόλη Νικηφόρου, της Κούλας Αδαλόγλου, του Δημήτρη Μάνου
• Δοκίμιο του ερευνητή της λογοτεχνίας Γιώργου Ζεβελάκη για τον "Μαρκόνι" Νίκο Καββαδία
• Σχεδίασμα βιογραφίας της Κορνηλίας Ροδοκανάκη-Ροΐδη, μητέρας του Εμμανουήλ Ροΐδη, συνταγμένο από τον Ζάχο Καρατσιουμπάνη
• Φωτογραφίες του Αλέξανδρου Δημητριάδη
• Σχέδια του Δ. Κοντού
• Πλούσια ενότητα με παρουσιάσεις βιβλίων και κριτικές

και άλλη εκλεκτή ύλη

21.4.11

Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

Διάσημοι ηθοποιοί, μουσικοί και άλλες προσωπικότητες διαβάζουν "φωναχτά¨και δείχνουν πώς η ανάγνωση βρίσκεται στο κέντρο της ζωής τους.

11.4.11

AΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ: LA CURIOSITE DU PUBLIC























160 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ,
100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ


Διανύοντας τον δέκατο χρόνο συνεχούς και πυκνής λειτουργίας του, το «Underground Εντευκτήριο» (Δεσπεραί 9, Θεσσαλονίκη, περιοχή Διεθνούς Εκθέσεως) οργανώνει την Παρασκευή, 15 Απριλίου 2011, στις 8 το βράδυ, εκδήλωση με τίτλο «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: La curiosité du public».

• Η καθηγήτρια του Α.Π.Θ. Γεωργία Φαρίνου-Μαλαματάρη μιλά με θέμα «Φιλολογική συνείδησις» και «μέσον αίσθημα των αναγνωστών».
Ο Παπαδιαμάντης ζει στην Αθήνα τη μεταβατική περίοδο των πολιτικών και κοινωνικών αλλαγών και της ανάπτυξης του Τύπου, οι οποίες σήμαναν την καινούρια σχέση μεταξύ των λογοτεχνών και του κοινού τους. Μολονότι το έργο του βρίσκεται εγκατεσπαρμένο σε εφημερίδες και περιοδικά, μολονότι δούλεψε ως μεταφραστής στην εφημερίδα, δεν επεζήτησε ποτέ τη δημοσιότητα, ούτε υποτάχτηκε στην κυρίαρχη ιδεολογία, ούτε καλλιέργησε την κρατούσα τεχνική του διηγήματος, ούτε υπήκουσε στους νόμους της αγοράς που καθορίζονται από το λεγόμενο μέσο κοινό. Έζησε έναν διαρκή μποέμικο βίο (χρησιμοποίησε μάλιστα και το ψευδώνυμο Μποέμ) και ένα διαρκή Ορθόδοξο χριστιανικό βίο, δηλαδή, όπως έχει περιεκτικά διατυπωθεί, «έναν διπλά ασύμβατο βίο». Μοιάζει να διαπραγματεύεται με τον αναγνώστη την αναγνωσιμότητά του, αλλά στην πραγματικότητα διατήρησε την αισθητική και θρησκευτική αυτονομία του.



• Η ηθοποιός Έφη Σταμούλη διαβάζει το διήγημα «Χωρίς στεφάνι».

• O ποιητής Χριστόφορος Λιοντάκης διαβάζει εξ αποστάσεως το διήγημα «Έρωτας στα χιόνια».

• Προβάλλεται το ντοκυμανταίρ του Λάκη Παπαστάθη «Ο έρωτας στα χιόνια» (από την τηλεοπτική σειρά «Παρασκήνιο»).
Τρεις σύγχρονοι Έλληνες συγγραφείς, ο Αλέξανδρος Κοτζιάς, ο Μένης Κουμανταρέας και ο Γιώργος Χειμωνάς, διαβάζουν και σχολιάζουν το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Ο έρωτας στα χιόνια», που η πρώτη του δημοσίευση έγινε την Πρωτοχρονιά του 1896 στην εφημερίδα Ακρόπολις του Βλάσση Γαβριηλίδη.
Χωρίς εξαντλητικές φιλολογικές αναλύσεις, οι τρεις συγγραφείς προτείνουν μία σύγχρονη ανάγνωση του έργου του Σκιαθίτη συγγραφέα και το προσεγγίζουν μέσα από τους δρόμους της ποίησης, επιβεβαιώνοντας αυτό που είχε πει ο Γρηγόριος Ξενόπουλος: τα διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη είναι «δι’ ασυλλήπτων μεθόδων αλλόκοτες συνθέσεις».
Στην εκπομπή περιλαμβάνεται γνωστό και άγνωστο φωτογραφικό υλικό του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, καθώς και όλα τα πορτραίτα του που έχουν φιλοτεχνήσει Έλληνες ζωγράφοι. (Ημερομηνία πρώτης προβολής: 25.12.1988)
Η είσοδος είναι ελεύθερη.

9.4.11

Ο ΝΤΙΝΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΑΒΑΖΕΙ ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

μη χάσετε ένα μοναδικό ακρόαμα


Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος διαβάζει αποσπάσματα

από το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο

σε δική του μετάφραση


Σε ψηφιακό δίσκο (cd) των Εκδόσεων Εντευκτηρίου


ζητήστε να σας σταλεί με αντικαταβολή 12 ευρώ συνολικά (περιλαμβάνονται και έξοδα αποστολής)


Αποσπάσματα από το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, σε δική του μετάφραση, διαβάζει ο ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος σε ψηφιακό δίσκο (cd) που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Εντευκτηρίου.
Πρόκειται για αποσπάσματα που αναφέρονται στα περιστατικά από την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα μέχρι και την ανάστασή του.

Οι απαρχές της μετάφρασης του Ευαγγελίου από τον Χριστιανόπουλο χρονολογούνται πενήντα χρόνια πριν Ο ίδιος έχει πει για το ζήτημα αυτό: «Ολα ξεκίνησαν το 1955, που υπηρετούσα τη στρατιωτική μου θητεία και, μέσα σε όλες τις δυσκολίες της στρατιωτικής ζωής, ένιωσα έντονη την ανάγκη να στηριχθώ κάπου και να βρω από κάπου παρηγοριά. Και φυσικά δεν υπήρχε σπουδαιότερο στήριγμα από το Ευαγγέλιο, οπότε σκέφτηκα ν’ αρχίσω να μεταφράζω. Αρχισα με τον Ματθαίο, που είναι το πρώτο στη σειρά. Αργότερα είδα ότι αυτό που ήθελα, να μεταφράσω όλα τα Ευαγγέλια, ήταν πάνω από τις δυνάμεις μου, γι’ αυτό έμεινα μόνο στο πρώτο. […] Την περίοδο εκείνη ένιωθα πιο πιστός χριστιανός, Αργότερα, οι προσανατολισμοί μου άλλαξαν αισθητά. Αλλά πάλι δεν σταμάτησα τη μετάφραση, παρόλο που στη δεύτερη αυτή φάση το ενδιαφέρον μου ήταν περισσότερο φιλολογικό και μεταφραστικό. Εκ των υστέρων βλέπω ότι όλα αυτά με ωφέλησαν, γιατί με βοήθησαν να προσπελάσω ένα τόσο μεγάλο κείμενο από όλες τις πλευρές.»

Είναι φανερό ότι η μετάφραση αυτή αποτελεί έργο ζωής για τον ποιητή, καθώς πηγάζει από τις χριστιανικές καταβολές του και δίνει διέξοδο στη χριστιανική του αγωνία, την οποία, όπως τονίζει χαρακτηριστικά ο ίδιος στην “αυτοκριτική” του (στο δοκίμιό του «Επ’ εμοί»), δέχτηκε από τον Τ. Σ. Ελιοτ και τον Καβάφη, και έτσι προχώρησε «κάνοντας τα πρόσωπα από την Αγία Γραφή προσωπεία των εξομολογήσεών » του.

Χρειάστηκαν περίπου σαράντα χρόνια για να ολοκληρωθεί η επεξεργασία της μετάφρασης και να ξεπεραστούν οι αμφιβολίες και οι δισταγμοί του δημιουργού της, που οφείλονταν στην «ομολογουμένη τελειομανία» αλλά και στον σεβασμό του προς τη γλώσσα του πρωτοτύπου.

Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, που γράφηκε καταρχάς στα εβραϊκά, πιθανόν το 63 μ.Χ. και κατόπιν μεταφράστηκε στην κοινή ελληνική, ο Χριστιανόπουλος το θεωρεί ως «[…] το πιο δύσκολο. Οχι μόνο για τον θεολογικό του χαρακτήρα αλλά και για τη γλώσσα του, που παρουσιάζει αρκετές ιδιομορφίες. Από την άλλη μεριά θεωρείται το πιο αυθεντικό αλλά και το πιο πλήρες, έχει αρχιτεκτονική συγκρότηση και διασώζει αρκετά καλά τη ζωντάνια της κοινής ελληνικής και τον ποιητικό χαρακτήρα της αραμαϊκής στην εποχή του Χριστού. Τέλος, το Ευαγγέλιο του Ματθαίου είναι το πιο ωραίο, γιατί περιέχει ολόκληρη την επί του όρους ομιλία και περιγράφει με τον δραματικότερο και αναλυτικότερο τρόπο τα πάθη του Κυρίου».

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν το γεγονός ότι το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο προσείλκυσε τους μεταφραστές της Αγίας Γραφής ήδη από τον 17ο αιώνα, με κορύφωση τη γνωστή μετάφραση του 1901, η οποία προκάλεσε τα «Ευαγγελιακά», τα γνωστά αιματηρά επεισόδια που έγιναν στην Αθήνα και σημάδεψαν ιδεολογικά το γύρισμα του αιώνα.

Ωστόσο, στο τέλος του ίδιου αιώνα, ο σύγχρονος μεταφραστής του Κατά Ματθαίον Ευαγγελίου δήλωνε: «Δεν γνωρίζω αν οι σημερινοί αναγνώστες έχουν αληθινό ενδιαφέρον για το Ευαγγέλιο, ή απλώς επηρεάζονται από τη μόδα που άρχισε με τους νεοορθόδοξους» Πάντως, ο Χριστιανόπουλος “ομολογεί”: «Η μετάφρασή μου προς το παρόν απευθύνεται στους πιστούς αλλά και στους διανοουμένους, και θα χαιρόμουν αν κάποτε την υιοθετούσε και η επίσημη Εκκλησία…»

Ανεξάρτητα όμως από τη γλωσσική μορφή στην οποία είναι γραμμένο το Ευαγγέλιο, η δύναμη και η γοητεία του παραμένουν αδιαμφισβήτητες. «Μισό αιώνα διαβάζω λογοτεχνία», γράφει ο Χριστιανόπουλος, «μα τη δύναμη και τη γλύκα που έχουν τα λόγια του Χριστού δεν τη βρήκα αλλού πουθενά».